اثر نهاد‌ها بر روی تجارت دو جانبه کشورهای منتخب خاورمیانه

تجارت جهانی با سرعت چشمگیری در دهه­های گذشته رشد یافته است. برخی از محققین براین باورند که علی­رغم رشد روزافزون تجارت، میزان تجارت جهان کمتر از میزان بالقوه­ای است که می­توان به آن دست یافت. از دیدگاه این افراد علاوه­بر هزینه­های حمل­ونقل و مرسوم معاملات، هزینه­های ناملموس دیگری وجود دارند که منجر به کاهش تجارت می­گردند. کیفیت و کارآمدی نهاد­ها یکی از این عواملی است که می­تواند بر روی هزینه­های مبادلات اثرگذار باشد. در این مقاله اثر نهاد­ها بر جریان­های تجاری کشورهای منتخب منطقه خاورمیانه بین سال­های 2002 تا  2008 میلادی با بکارگیری مدل جاذبه و روش داده­های تابلویی بررسی شده است. این کشورها عبارت از بحرین، ایران، عمان، عربستان، امارات، اردن، یمن، قطر و کویت هستند که به دلیل امکان دسترسی به داده­ها و اطلاعات مورد نظر انتخاب گرده­اند. نتایج بدست­آمده نشان می­دهد که در مقایسه با سایر عوامل مؤثر بر روی تجارت دوطرفه، کیفیت نهاد­ها از اثرگذاری بیشتری برخوردار است به طوری که یک واحد افزایش در شاخص کیفیت نهاد­ها در کشور صادرکننده و واردکننده کالا به ترتیب افزایش 58/1 و 7/0 درصدی تجارت را بین جفت کشورهای مورد بررسی به همراه دارد. از این رو نتیجه می­شود کشورهایی با نهادهای بهتر تمایل به تجارت بیشتر دارند.